Khác hệ

Sáng nay, nhân thấy tôi đọc ngấu nghiến, anh bạn Tây hỏi chuyện gì mà tôi quan tâm thế. Phải giải thích lâu thì anh ta mới hiểu. Nhiều khi nói chuyện về Việt Nam với bạn bè và đồng nghiệp ở các nước phương Tây tôi thấy rất khó, và có khi ngại ngùng nữa. Chẳng hạn như trước đây nhân vụ Nhã Thuyên, có bạn hỏi vấn đề là gì, tôi giải thích rằng bằng cấp của chị ấy bị thu hồi vì luận án bị người ta đánh giá là có vấn đề về chính trị. Thế là họ kinh ngạc hỏi tại sao trong thế kỉ 21 mà có nơi hành xử thô bạo với học thuật như thế, hàng loạt câu hỏi đặt ra, và lại phải giải thích. Càng giải thích họ càng hỏi tới, toàn những câu hỏi cơ bản, và lại giải thích tiếp. Mà, Tây thì nó lúc nào cũng hỏi cho ra lẽ, chứ không chịu bỏ cuộc. Mất thì giờ đã đành, mà mình cảm thấy như là thần dân của một xứ sở gì mà kì cục quá!

Hay như chuyện mới nhất về cái Cục Nghệ thuật Biểu diễn kia phạt cô thí sinh đi thi hoa hậu chẳng hạn, làm sao người phương Tây có thể hiểu được? Không khéo họ lại nghĩ mình ... nói dóc. Tôi nghĩ một người công dân bình thường sống trong xã hội phương Tây không thể nào tưởng tượng nổi sắc đẹp của người con gái cũng bị Nhà nước quản lí! (1) Họ sẽ "chết giấc" nếu họ biết ca sĩ phải có ... giấy chứng chỉ hành nghề, và muốn trình diễn ở đâu thì phải xin phép chính quyền! Đối với họ đó là một điều ngoài sự tưởng tượng vì họ không thể nghĩ rằng trên hành tinh này còn những nhà nước lạc hậu như thế.

Có khi cũng ngại ngùng nói ra lắm, vì nói ra thì sợ người ta thấy sao VN "khác hệ" quá, và có xu hướng [nói thẳng ra là] kém văn minh. Ví dụ như làm sao họ có thể hiểu được chức năng của Ban tuyên giáo là kiểm soát tư tưởng người ta, làm thế nào để dịch và giải thích chữ "kinh tế thị trường định hướng XHCH" vì nó chẳng nằm trong "radar" của thế giới văn minh, làm sao để giải thích chích vaccine và chết hàng mấy chục trẻ em? Thế là đành phải để lòng chứ chẳng biết/dám chia sẻ nỗi niềm mình quan tâm với các bạn đồng nghiệp phương Tây.

=== 
(1) Có người hỏi sao không lo cho các cô gái bị bán sáng các nước khác?