Khủng bố ở Sydney

Mới vào ngày đầu của tuần lễ giáp Noel mà đã xảy ra khủng bố! Vụ việc xảy ra chỉ cách bệnh viện tôi vài con đường, độ 10 phút đi bộ. Vào lúc 9:40 sáng hôm nay, một anh chàng trung niên vào quán cà phê / chocolate Lindt ở khu Martin Place (tức ngay trung tâm thành phố Sydney), và dùng súng trường bắt giữ nhân viên và khách hàng quán cà phê làm con tin. Chính quyền bang New South Wales (NSW) lập tức huy động hàng ngàn cảnh sát Sydney và cảnh sát liên bang Úc đến hiện trường, họ phong toả toàn bộ khu trung tâm thành phố. Cho đến nay, mới có 5 con tin thoát được ra ngoài, số còn lại có lẽ sẽ bị bắt cóc ở đó qua đêm. Tình hình hết sức căng thẳng, đến độ thủ hiến bang NSW và Thủ tướng Úc phải lên đài truyền hình báo cáo trước công chúng. Nghe nói Tổng thống Obama cũng quan tâm và muốn nghe báo cáo của đại sứ Mĩ tại Úc vì tình hình ở Sydney.

Khu Martin Place có thể ví như khu trung tâm Quận I của Sài Gòn. Đó là khu trung tâm thành phố, nơi mà các văn phòng luật sư hạng cao cấp, phòng mạch bác sĩ loại sang, trung tâm của các ngân hàng và văn phòng của các tập đoàn kinh tế đa quốc gia, trung tâm mua sắm, và một số văn phòng của chính phủ, kể cả toà lãnh sự Mĩ. Cách đây 3 tháng, có một nhóm Hồi giáo cực đoan ở Úc đe doạ rằng họ sẽ bắt một con tin ngẫu nhiên tại Martin Place và sẽ chặt đầu để cảnh cáo Úc vì tội … theo Mĩ. Chưa thực hiện việc làm man rợ đó thì cảnh sát Úc đã đồng loạt bắt giữa khá nhiều thành phần Hồi giáo cực đoan, ra toà, và đi tù.

Cảnh sát đang bao vây quán cà phê. Source: AP

Sau vụ đó, cảnh sát có mặt ở khu Martin Place khá đông, nhưng chẳng có chuyện gì xảy ra trong cái thành phố yên bình này. Cho đến hôm nay, khi vụ bắt con tin xảy ra làm ai cũng ngạc nhiên. Ngạc nhiên vì thời điểm xảy ra trước ngày lễ lớn, rất rất nhiều người đi mua sắm ở đây. Tên khủng bố (có thể gọi như thế) là một trung niên cao độ 1.75m, đầu cạo trọc, trán đeo băng đen, hắn không buồn tình che dấu mặt. Qua ống kính của đài truyền hình, người ta có thể thấy hắn di chuyển trong quán cà phê với một người phụ nữ (có lẽ là tiếp viên của quán) làm bình phong. Hắn ép buộc các con tin treo cờ Hồi giáo, nhưng không phải là cờ của bọn IS. Lá cờ tiếng Ả Rập hắn treo có nghĩa là "Không có Thượng đế, chỉ có Allah. Mohammed là sứ giả của Thượng đế".

Cho đến nay, rất ít thông tin được tiết lộ ra ngoài. Các chuyên gia tâm lí đang nói chuyện với hắn và khai thác thông tin, nhưng họ dấu nhẹm không cho báo chí biết. Do đó, cho đến nay (9 giờ tối) không ai biết tên khủng bố này thuộc nhóm nào, cũng chẳng biết hắn đi nhà thờ Hồi giáo nào. Không biết hắn hành sự một mình hay nhận lệnh của ai. Chưa ai biết hắn có yêu sách gì. Không ai biết có bao nhiêu con tin trong quán cà phê còn bị giam giữ. Tuy nhiên, có 5 người thoát được ra ngoài, nhưng không biết họ tự mình giải thoát hay được thả ra. Ông cảnh sát trưởng bang NSW mới họp báo, nhưng ông cũng chỉ nói thông tin chung chung, chứ không đi vào chi tiết. Ông hi vọng rằng sự việc sẽ kết thúc sớm, nhưng nếu kéo dài 10 ngày thì cảnh sát của ông thừa sức để đối phó.

Một tiếp viên quán cà phê chạy thoát ra ngoài. Ảnh của AFP

Nhìn qua ống kính của tivi, tôi có thể nói là rất nhiều cảnh sát trang bị vũ khí tận răng. Cảnh sát Úc ngày thường trông rất đẹp trai và thân thiện, nhưng đụng đến tình huống này thì chẳng biết họ ở đâu ra mà rất đông, toàn mặc đồ đen, áo giáp, ai cũng trang bị 2 súng (súng dài và súng ngắn), dao búa, phương tiện liên lạc hiện đại, v.v. trông cứ như là phim khoa học giả tưởng! Tất cả các toà nhà chung quanh đã bị phong toả, rất nhiều chuyên viên bắn tỉa đã vào vị trí, còn cảnh sát cơ động (tactical response group) thì súng ống rất nhiều và tất cả như sẵn sàng chiến đấu. Những cảnh sát loại này là có "licence to kill" (có quyền bắn nếu thấy cần). Tôi nghĩ với lực lượng như thế, việc tiêu diệt tên khủng bố thì quá ư dễ dàng, nhưng làm sao không hại đến các con tin mới là điều nhức đầu của cảnh sát và nhà chức trách.

Bệnh viện St Vincent's đã có lệnh sẵn sàng "ứng chiến" nếu tình huống xấu xảy ra. Thật ra, ngay lúc này đã có hàng chục xe cứu thương đang túc trực trong khu Martin Place. Ngoài ra, còn có hàng chục xe cứu hoả đang sẵn sàng hành động nếu sự cố xảy ra. Ấy thế mà hệ thống giao thông có vẻ ok. Chiều nay tôi về bằng xe điện thì thấy rất êm, chẳng có vấn đề gì. Dĩ nhiên ga xe điện Martin Place bị đóng cửa, nhưng các nhà ga chung quanh thì còn mở bình thường. Người dân Sydney, kể cả tôi, có vẻ bình thản với sự việc xảy ra. Họ tin tưởng rằng cảnh sát sẽ làm tốt nhiệm vụ.

Qua vụ này, công chúng Úc mới biết rằng có một đường dây người gốc Trung Đông (đặc biệt là Li Băng, Thổ Nhĩ Kì, và Iraq) chuyển tiền và tài lực cho nhóm khủng bố Nhà nước Hồi giáo (IS) bên Trung Đông! Thậm chí, người ta còn phát hiện hàng trăm tay súng được sinh ra và lớn lên ở Úc đã quay về Trung Đông đầu quân cho IS. Ít ai ngờ rằng những người tị nạn này mà Chính phủ Úc nhận vào Úc theo diện nhân đạo mấy mươi năm trước và trong thời gian gần đây lại "phản bội" nước Úc. Không ai ngờ! Có thể nhiều người cho rằng đó chỉ là một số nhỏ cực đoan, nhưng trong thực tế thì không hẳn vậy. Trong thực tế, rất nhiều người Li Băng, Thổ Nhĩ Kì, và Iraq dù là sống ở Úc nhưng lại rất ghét Úc vì họ cho rằng Úc theo Mĩ, mà Mĩ là kẻ thù của Hồi giáo.

Vụ khủng bố ở Sydney có lẽ chỉ là một vụ riêng lẻ, nhưng tôi vẫn bị ám ảnh bởi dự báo của GS Samuel Huntington. Trong cuốn "The Clash of Civilization", GS Huntington phân tích rất công phu và đi đến dự báo rằng trong tương lai, nếu có va chạm giữa các quốc gia thì va chạm nguy hiểm nhất sẽ xảy ra giữa giữa các cường quốc có những nền văn minh khác nhau. Cái cội nguồn của một va chạm như thế có thể xảy ra giữa phương Tây và Hồi giáo. Dù muốn hay không, quan sát qua những hành vi và hành động của người gốc Trung Đông ở Úc tôi thấy nó rất nhất quán với học thuyết và dự báo của Huntington.